Dit moet je weten over champagne!

Ben je een ‘no-know’ op het gebied van champagne? Dan kunnen we je meteen geruststellen… Met dit artikel weet je namelijk binnen 5 tot 10 minuten wat je moet weten over champagne!

We leggen je de belangrijkste dingen uit over champagne zelf, de soorten champagnes die er zijn, de merken, de verschillende flesmaten, de leeftijd van champagnes, en de verschillende prijsstellingen die er in de markt zijn.

Wat is champagne?

Champagne is een mousserende wijn, afkomstig uit de streek ‘Champagne’ in Frankrijk. Alleen als een mousserende wijn uit deze Franse streek afkomstig is mag de naam Champagne worden gebruikt, en verder ook alleen als deze mousserende wijn volgens de ‘méthode traditionnelle’ is geproduceerd.

Bij deze unieke methode wordt de champagne eerst ontgist, en wordt er na het ontgisten een vloeistof toegevoegd aan de fles (als opvulling), waaraan in een bepaalde mate suiker is toegevoegd. De hoeveelheid suiker noemt men de dosage. De dosage bepaalt de droogte / de zoetheid van een champagne.

Wist je dat champagne al meer dan vijf eeuwen wordt gedronken? En zoals vroeger is champagne nog altijd een wat exclusievere alcoholische drank, die zich uitstekend leent om te nuttigen bij een feestje, of bij een bijzondere gelegenheid.

Het vloeibare goud is verder meestal duurder dan wijn. De reden daarvoor is erg logisch: champagne is bewerkelijker om te maken en de jaarlijkse totale hoeveelheid champagne die wordt geproduceerd is veel kleiner dan de jaarlijkse totale hoeveelheid wijn die in omloop komt.

Soorten champagnes

De hoeveelheid suiker in de vloeistof die na ontgisten wordt ingebracht in de fles bepaalt hoe zoet de champagne is.

Een droge champagne bevat weinig suiker, en een zoete champagne daarentegen juist veel.

Voorbeelden van droge champagnes zijn de Brut en de Demi-Sec champagne. Een Doux champagne is echter juist heel zoet.

Verder zijn de meeste champagnes gemaakt van twee blauwe druivensoorten en een witte druivensoort. Een uitzondering hierop is de ‘Blanc des blancs champagne’, die alleen gemaakt is van witte (Chardonnay) druiven.

Van Cava heb je waarschijnlijk ook weleens gehoord. Een ‘Cava’ is echter geen champagne, aangezien dit een Spaanse mousserende wijn is, die dus per definitie niet uit de Franse Champagnestreek komt.

Voor Prosecco geldt hetzelfde, ook deze mousserende wijn komt niet uit de Champagnestreek, maar uit Italië. Het gaat hier om een wijnsoort die uitsluitend is gemaakt van witte druiven.

Wil je alles weten over de soorten champagnes die er zijn? Lees dan dit artikel op onze website. Daar gaan we uitgebreid in op de veel voorkomende soorten champagnes, veel uitgebreider dan dat we in dit artikel doen.

Welke champagnemerken zijn er?

Net zoals bij de meeste producten kunnen champagnes ook van allerlei soorten merken zijn. Er zijn vele champagnemerken, die allemaal zijn te koppelen aan hun eigen champagnehuis.

Het meest bekende champagnemerk bij het grote publiek is waarschijnlijk Moët & Chandon, maar ook Louis Roederer, Dom Perignon, Laurent-Perrier, Piper-Heidsieck en Taittinger horen thuis in het rijtje van meest gedronken champagnemerken.

Merken die misschien iets minder bekend zijn, maar zeker ook genoemd mogen worden in het rijtje van champagnemerken die met regelmaat over de toonbank gaan: Barons de Rothschild, Deutz, Krug, Ruinart, Armand de Brignac en Veuve Clicquot.

De meeste webwinkels waar je champagne kunt bestellen bieden je een keuze uit zo’n 10 tot 30 verschillende merken. Dat is erg prettig, want zo kun je zelf ontdekken welk champagnemerk het beste bevalt, door af en toe flessen te bestellen van verschillende champagnemerken.

De inhoud van champagneflessen

Ook hier is genoeg over te zeggen! Hieronder geven we je een overzicht van de verschillende flesformaten die er voor champagnes worden gebruikt.

Piccolo (0,2 liter):

De kleinste fles noemt men ook wel een Piccolo. Met 200ml is dit genoeg voor ongeveer twee glazen champagne.

Ideaal voor als je alleen drinkt, bijvoorbeeld bij een diner, waarbij je dinerpartner iets anders drinkt.

Demi-bouteille (0,375 liter):

Een halve fles champagne noemt men een ‘Demi-bouteille’.

Net als de Piccolo is dit flesje geschikt voor mensen die in hun eentje champagne willen drinken, maar ook als je met zijn tweeën slechts anderhalf glas champagne per persoon wilt drinken.

Ten opzichte van een standaardfles kan dit een goede keuze zijn, aangezien een Demi-bouteille iets goedkoper is dan dezelfde soort champagne in een grotere fles.

Standaard fles (0,75 liter):

Veruit de meeste champagneflessen hebben een inhoud van 75cl (oftewel driekwart liter). De grootte van deze flessen komt (ongeveer) overeen met de grootte van de meeste wijnflessen.

Dit is bijvoorbeeld een prima hoeveelheid champagne voor twee mensen die een fles willen leegdrinken bij een diner, of bij een (romantisch) samenzijn, later in de avond.

Magnum (1,5 liter):

Een Magnum is de meeste verkochte fles champagne, met een grotere inhoud dan de standaard champagnefles.

De hoeveelheid champagne is het dubbele ten opzichte van een normale fles.

Een Magnum is een goede keuze als je bijvoorbeeld met vier of vijf champagnedrinkers een feestje wilt vieren.

Jéroboam (3,0 liter):

Deze flessoort heeft de inhoud van twee Magnum flessen en de inhoud van vier gewone champagneflessen.

Het aanbod van Jéroboam flessen is een stuk kleiner dan het aanbod van Magnum flessen, maar van het merk Moët & Chandon zijn deze 3 liter champagnes over het algemeen goed te krijgen.

Voor een fles Jéroboam betaal je doorgaans ten minste 200 tot 300 euro.

Réhoboam en Méthusalem (4,5 en 6,0 liter):

Met zes keer de inhoud van een normale champagnefles ben je verzekerd van een goed feestje als je voor de Réhoboam gaat, die 4,5 liter champagne bevat.

Een Méthusalem champagnefles heeft een inhoud van zelfs 6 liter champagne.

In Nederland zijn deze formaten vaak nog wel goed te krijgen, iets wat in mindere mate geldt voor de champagneflessen van nog groter formaat (9 liter en meer).

Salmanazar en Balthazar (9,0 en 12,0 liter):

Heb je een kleine duizend euro om uit te geven voor champagne, of een bedrag dat net iets boven de duizend euro ligt?

Dan is een Salmanazar of Balthazar fles een leuke optie.

Dit soorten grote flessen is in de (online en offline) handel onder meer te krijgen van het merk Moët & Chandon en Veuve Clicquot.

Nebukadnezar en Melchior (15,0 en 18,0 liter):

Op de Souverain en Melchizedek flessen na, zijn dit de flessoorten met de grootste inhoud.

15 of 18 liter champagne laat je natuurlijk niet in je holle kies weglopen, maar heb je een behoorlijk feestje, dan zouden deze flessen een optie kunnen zijn!

Nadeel alleen is dat deze flessoorten lastig te krijgen zijn. Het gewicht van de flessen zelf is verder al even aanzienlijk als de inhoud. Die is namelijk (minstens) gelijk aan het gewicht van de inhoud van de flessen! Vertil je je niet?

Souverain en Melchizedek (26,0 en 30,0 liter):

Het kan altijd nog groter, want dit zijn de echte toppers onder de champagneflessen!

Veel mensen geloven het niet, maar ze bestaan echt, champagneflessen met een inhoud van 26 en 30 liter!

Je zal snappen dat deze flessen eigenlijk niet meer te tillen zijn door een persoon. Het gewicht van dit soort flessen is namelijk ook zeer aanzienlijk.

Lukt het je om een van deze flessen champagne te bemachtigen? Dan mag je naast diep in je portemonnee duiken ook 4, 5 of 6 mensen meenemen om de champagne in champagneglazen te schenken!

De leeftijd van champagnes

Vintages champagnes zijn champagnes die druiven bevatten uit slechts één oogstjaar. Zie je een jaartal op een etiket van een fles champagne staan? Dan moet het dus zo zijn dat de druiven die voor die champagne zijn geplukt uit hetzelfde oogstjaar komen.

Er zijn champagnes die gemaakt zijn van druiven die vorig seizoen nog zijn geplukt, maar je hebt ook champagnes die meer dan 120 jaar oud zijn, en soms worden er zelfs champagnes gevonden in scheepswrakken die nog steeds te drinken zijn, en die dateren van het begin van de 19^e eeuw.

De leeftijd van de champagne hoeft echter niets te zeggen over de kwaliteit en de smaak (dit is dus hetzelfde als bij wijn).

Een stokoude champagne van 100 jaar oud kan niet te drinken zijn, terwijl een champagne die vijf jaar ligt weleens de beste champagne kan zijn die je ooit hebt gedronken.

Zoals met veel dingen in het leven: het is vooral een kwestie van smaak.

Hoe komt de prijs van champagnes tot stand?

De prijzen van champagnes die in de handel zijn te krijgen lopen zéér uiteen, van 25 euro voor een ‘simpele fles van standaardformaat’ tot vele duizenden euro’s voor echt zeldzame exemplaren.

De prijs van een fles is afhankelijk van een aantal factoren, die we hieronder uiteenzetten.

Het soort druiven dat is gebruikt:

Champagnes gemaakt van druiven uit hetzelfde oogstjaar zijn over het algemeen duurder dan champagnes die gemaakt zijn van een combinatie van verschillende champagnedruiven.

Daarnaast is de Chardonnay druif de meest dure druivenvariëteit van de drie champagnedruiven die worden gebruikt voor het maken van champagnes.

De grootte van de fles:

Dit mag voor zich spreken, en hebben we hierboven in dit artikel al enigszins aangetoond: hoe groter de inhoud van een champagnefles, des te meer je betaalt voor de fles.

De prijs van hele grote flessen champagne komt overigens niet alleen tot stand doordat er meer champagne in de fles zit. Ook de (handgemaakte) fles zelf is gewoonweg veel duurder om te produceren.

Champagnehuizen zien de grotere flessen dan ook graag retour komen, en er is soms zelfs een statiegeldregeling voor dit soort flessen!

De leeftijd:

De leeftijd van een champagne zegt misschien niets over de smaak, maar wel iets over de prijs. Hoe ouder een champagne is, des te duurder de fles zal zijn.

De verklaring hiervoor is eenvoudig. Met het opslaan en het onder de juiste omstandigheden bewaren van champagnes zijn kosten gemoeid, die worden omgeslagen in de uiteindelijke verkoopprijs.

Lees ook: de beste boeken over champagne

Het champagnemerk:

Het ene merk is het andere merk niet, en dat geldt ook voor champagnes.

Een 75 cl champagnefles van het merk Armand de Brignac vind je bijvoorbeeld zelden onder de 150 tot 200 euro, terwijl een 75cl fles van het merk Moët & Chandon al te koop is onder de 30 euro. Het ene merk is ook exclusiever dan het andere.

De oplage:

De oplage van een bepaald soort champagne kan in de praktijk ook erg bepalend voor de prijs.

Een kleine productie van een bepaalde soort champagne die erg in de smaak valt bij het publiek, zal de prijs in de praktijk doen opdrijven. De wet van vraag en aanbod geldt dus ook voor champagnes.

De aandacht tijdens het productieproces:

Des meer aandacht er wordt besteed aan de kwaliteit van de champagne, des te hoger de prijs van een fles champagne zal uitvallen. De extra manuren die in het productieproces worden besteed om een champagne te vervolmaken zullen immers vertaald (moeten) worden in een hogere verkoopprijs.

Een champagnehuis zal de productiekosten altijd willen dekken, en kan bovendien – binnen zekere grenzen – zélf de prijs bepalen waarvoor champagnes in de markt worden gezet.