Je verjaardag vieren vinden we in de westerse wereld heel normaal. In veel landen gebeurt dit op de dag waarop je geboren bent maar in sommige landen ook op je zogenaamde naamdag. Maar wat is eigenlijk de geschiedenis van de verjaardag en hoe komen we aan deze traditie? Wat is een naamdag en vieren ze in de rest van de wereld ook verjaardagen? Omdat het zeker interessant is om hier eens in te verdiepen gaan we er in deze blog wat dieper op in.

Hoe is verjaardag ontstaan: de geschiedenis?

Veel mensen kijken er ieder jaar weer naar uit om hun verjaardag te vieren. De één doet dit thuis in kleine kring, de ander pakt het groots aan en geeft een spetterend feest. Voor velen is het vieren van hun verjaardag een goede traditie dat ieder jaar graag in ere wordt gehouden. De gewoonste zaak van de wereld dus, vanaf het eerste jaar na onze geboorte.

Het vieren van verjaardagen zit er bij ons dus ingebakken. Als we willen weten hoe dit komt en dus hoe verjaardagen zijn ontstaan moeten we dan ook lang terug…..

Niet alleen wij besteden aandacht aan onze geboortedag, onze voorouders deden dat ook. Weliswaar op een wat andere manier dan wij. De eerste aanwijzingen en beschrijvingen van feestjes zijn gevonden in het oude Egypte en stammen van zo’n 3000 v.Chr.

Het lijkt erop dat de oude farao’s zelfs hun verjaardag vierden maar aangezien we het Egyptische schrift (nog) niet volledig ontcijferd hebben en veel teksten en aanduidingen door de eeuwen heen ook verloren zijn gegaan, zou het volgens sommige historici ook kunnen gaan om het vieren van de dag waarop ze tot farao werden ‘gekroond’ werden. Wat we wel zeker weten, is dat zij op deze dag werden ‘geboren’ als god en dat was zeker een reden om een feest te vieren.

De betekenis van de verjaardagstaart

Her vieren van een verjaardag werd uiteindelijk overgenomen door de Grieken. Aangezien het hele leven in die tijd in het teken van de goden stond werden, zij op bepaalde dagen aanbeden en geëerd. We zouden dat kunnen zien als het vieren van de verjaardagen van deze goden.

De Grieken hebben tijdens deze rituelen de verjaardagstaart onlosmakelijk verbonden aan verjaardagen. Zo zouden ze maanvormige taarten met brandende kaarsen aan hun god Artemis hebben geofferd. Artemis was onder andere de godin van de maan, vandaar de vorm van de taart.

Kaarsen werden in die tijd gebruikt om een boodschap of wens over te brengen naar de goden. De rook die ontstaat als je de kaarsjes uitblaast, brengt je wens rechtstreeks naar de hemel waar de goden wonen.

Als de goden je goed gezind waren, zouden zij je wens laten uitkomen. Door deze eeuwenoude traditie mogen we nu nog steeds een wens doen wanneer we een kaarsje op een verjaardagstaart uitblazen.

De eerste beschaving die verjaardagen vierden

De Romeinen zijn de geschiedenisboeken ingegaan als de eerste beschaving waar het gebruikelijk was de verjaardag te vieren, tenminste voor de (hoge) mannen.

De Romeinse heren kregen echte verjaardagsfeesten waar ook de verjaardagstaart een belangrijk onderdeel van was. De verjaardagen van hoogste Romeinse notabelen en keizers werden zelfs nationale feestdagen! De vrouwen moesten echter nog talloze eeuwen op hun feestje wachten.

Na de val van het Romeinse Rijk raakte de traditie van het verjaardag vieren in verval. Het christendom was in opkomst en de kerk beschouwde het verjaardagsfeest als een heidense traditie.

Pas toen de kerk in de vierde eeuw van gedachten veranderde, werd begonnen met het vieren van de geboorte van Jezus Christus wat wij tegenwoordig natuurlijk allemaal kennen als Kerstmis.

? Lees ook: wat is een oogstfeest?

Hoe de verjaardag kroon een onderdeel werd van het verjaardagsfeest

Tijdens de Middeleeuwen begonnen ook koningen en machtige edellieden hun geboortedag te vieren. Op deze feestelijke dag mochten hun kronen natuurlijk niet ontbreken en zo ontstond de traditie van de verjaardag kronen.

In de zeventiende eeuw begonnen welgestelde Duitsers met de zogenaamde Kinderfeste. De geboortedagen van de kinderen werden groots gevierd. Op deze dagen werden er kinderfeestjes gehouden waar de traditie van de taart met kaarsjes en de wensen bij het uitblazen in ere werden gehouden.

In deze tijd ontstond de traditie van een kaars per leeftijd, alhoewel de Duitsers er toen nog een kaarsje bij deden om de hoop op een goed volgend jaar te symboliseren.

Langzaam maar zeker verspreidde deze traditie zich over grote delen van de wereld en met de opkomst van de industrie en commercie gingen verjaardagen ook voor de gewone burger steeds meer tot de mogelijkheden behoren.

Wat is een naamdag?

Waar wij in Nederland vaak alleen de verjaardag vieren, kan dit in andere landen anders zijn. Dit is zelfs in sommige andere Europese landen het geval. Zeker in de meer katholieke landen is de zogenaamde naamdag vaak belangrijker dan de verjaardag.

De naamdag is de gedenkdag van de heilige naar wie een katholiek is vernoemd, vaak betreft dat de doopnaam. Meestal vallen de naamdagen op de sterfdag van de betreffende heilige.

In dit soort landen is de “echte verjaardag” van een persoon vaak alleen bekend bij familie en zeer naaste vrienden. Deze dag wordt dan ook binnen deze kringen zeer kleinschalig gevierd. De naamdag is echter bij iedereen bekend en wordt grootschalig gevierd. Dit komt uiteraard ook omdat je niet de enige “gelukkige” bent op zo’n dag.

Voorbeelden van naamdagen

Om je een voorbeeld te geven: in Oostenrijk wordt maar één kerstdag gevierd, namelijk 25 december. Hoewel 26 december ook een feestdag is, heeft het niets meer met kerst te maken.

Deze dag heet Stefanitag en is vernoemd naar de heilige Stephan naar wie ook de Stephansdom in Wenen vernoemd is. Hij was in feite de eerste martelaar van het christelijk geloof, en er wordt aangenomen dat hij omstreeks 40 na Christus stierf.

Tot op de dag van vandaag viert iedereen met die Stephan of Stefanie heet (of dit nu de roepnaam of de doopnaam is) op deze dag zijn of haar naamdag. De naamdag wordt gevierd met uitgebreid eten, gebak, drank, bloemen, kleine cadeaus, bezoek van familie en goede vrienden.

Op Cyprus worden naamdagen erg kleurrijk gevierd en worden op de dag van de heilige rond de kerk of het klooster door de dorpsbewoners allerlei producten aan de man gebracht, inclusief de plaatselijke lekkernijen.

? Lees ook: alles over islamistische feesten

In Letland daarentegen krijgen mensen op hun naamdag van kennissen, collega’s en (vage) vrienden cadeautjes. Hun bureau staat aan het einde van de dag vol met bloemen, luchtjes, chocolade en andere geschenken.

Ook in Italië, Spanje, Griekenland, Rusland, Hongarije, Servië, Roemenië, Polen, Slowakije, Tsjechië en Bulgarije wordt de naamdag gevierd.

Reden om een feestje te vieren?

Zoals je merkt zijn er genoeg reden om een feestje te vieren. Het maakt uiteraard niet uit of je dit een verjaardag of een naamdag noemt. Neem gerust contact met ons op om vrijblijvend te ontdekken hoe we je kunnen helpen om hier een onvergetelijk feest van te maken!